Hoi, ik ben Richard van Iwaarden. In het dagelijks leven werk ik bij HZ University als beleidsadviseur, waar ik me bezighoud met de implementatie van nieuwe technieken in het onderwijs, zoals AI. Maar naast mijn werk heb ik nóg een grote passie: film. Acteren, camera, montage, het bedenken van verhalen… het is voor mij de ideale uitlaatklep.

Hoe een kus mijn filmavontuur startte

Dat ik uiteindelijk ook daadwerkelijk films ging maken, heb ik te danken aan mijn vrouw, Tsarina Natalia. Zij acteert én schrijft boeken. Via haar ontmoetten we Ben Flore, die scripts schreef maar ze ook graag verfilmd wilde zien. En zo begon ons gezamenlijke avontuur.

Mijn eigen acteerstart was eigenlijk een beetje toevallig. Tsarina had in een film een kus-scène, en ik dacht: dat is hét moment om zelf die rol te pakken. Mijn eerste rol had geen tekst, maar ik speelde wel samen met mijn vrouw een verliefd stel. Het smaakte naar meer. Niet veel later stond ik alweer voor de camera. Dit keer als een foute projectleider die alleen maar uit was op geld. Heerlijk om eens helemaal iemand anders te spelen.

Inspiratie haal ik niet direct uit één acteur of regisseur. Het gaat voor mij meer om films die indruk maken: Back to the Future, Groundhog Day, The Big Lebowski, Snatch. Die films zitten gewoon slim in elkaar. Toch probeer ik niemand te kopiëren. Als ik acteer, ben ik vooral mezelf. Dat werkt het beste: je reageert écht vanuit het personage, alsof je het zelf bent.

Favoriete projecten en lessen

Eén van mijn mooiste ervaringen is de film DOOF, die afgelopen jaar is gemaakt en nu draait bij Film by the Sea. Ik speel er een hoofdrol in, wat het natuurlijk extra speciaal maakt. Bovendien merk ik dat we steeds vaker samen nadenken over camerawerk en montage, waardoor de samenwerking gelijkwaardiger voelt.

En geloof me: bij elke film leer je weer iets nieuws. Na elke montage denk ik: dit kan ik de volgende keer beter. Die continue vooruitgang maakt het zo leuk. Onze films hebben zelfs op internationale festivals gedraaid: Cannes, Venetië, Los Angeles, New York en Sint-Petersburg. Vooral dat laatste was bijzonder, iets wat tegenwoordig helaas niet meer mogelijk zou zijn.

Mijn stijl van acteren? Zo natuurlijk mogelijk. Ik lees het script, verdiep me in het verhaal, kruip in het personage en reageer alsof ik hem ben. Dat levert vaak heel geloofwaardige scènes op. Maar eerlijk is eerlijk: ik wijk ook regelmatig af van de tekst. Soms voelt een zin gewoon onnatuurlijk. Voor de regisseur geen probleem, maar voor medespelers die strak aan de tekst willen houden kan dat best lastig zijn.

Naast acteren houd ik enorm van monteren. Dat doe ik het liefst alleen. Dan kan ik helemaal in mijn eigen wereld verdwijnen: beelden kiezen, geluiden toevoegen, de juiste muziek vinden. Het is een puzzel die je steeds opnieuw kunt leggen. Acteren is samenwerken, monteren voelt als je eigen project.

Tot nu toe heb ik nog geen écht Zeeuwse rol gespeeld. Maar dat kan zomaar veranderen: we hebben wel plannen voor een film die zich helemaal in Zeeland afspeelt. Wat ik geweldig vind, is dat Zeeland een fantastisch decor biedt. Denk aan Nisse, Goes, Veere… stuk voor stuk prachtige plekken. En het is er vaak heerlijk rustig om te filmen. Ik herinner me een draaidag in Veere, op een ijskoude zaterdag in januari. Het dorp was zo goed als uitgestorven. Ideaal voor opnames, maar wat hadden we het koud!

Wat film voor mij geeft

Voor mij is film maken pure kunstexpressie. Waar de één zich uit in muziek of schilderkunst, vind ik mijn expressie in acteren en films maken. Het is mijn manier om even te ontsnappen aan de realiteit en mijn eigen wereld te bouwen en om anderen daar ook een glimp van te laten zien.

Daarnaast is het de perfecte tegenhanger van mijn werk. Mijn baan is veel overleg en vergaderen. Leuk, maar weinig creatief. Klussen en tuinieren geven me fysiek werk, maar film biedt me de expressie die ik miste.

En misschien wel de belangrijkste les die ik anderen wil meegeven: doe het gewoon. Actie! We zijn vaak te bang om fouten te maken of om te horen wat anderen ervan vinden. Maar juist fouten brengen je verder. Stel jezelf het doel om dit jaar minstens tien fouten te maken. Schrijf ze op, en schrijf erbij wat je ervan geleerd hebt. Zo schrijf je je eigen handleiding.

En als afsluiter: mijn favoriete scène! Die ene in The Big Lebowski met Jeff Bridges. Hierin klopt alles, geen special effects, geen AI, gewoon puur acteren. Bridges ís simpelweg de persoon die hij speelt. Voor mij de ultieme magie van film.